Witold Sadowski, Krótka historia „O!” (wokół utworu Julii Hartwig), „Pamiętnik Literacki” 109 (2018), z. 3.
Artykuł przedstawia główne etapy ewolucyjne wykrzyknienia „O!” w poezji europejskiej od starożytności do współczesności. Pretekstem jest utwór Julii Hartwig O!, w którym „O” jest zarówno elementem inicjalnym tekstu właściwego, jak i jedynym słowem w tytule. Artykuł można też czytać odwrotnie: traktując analizę O! Julii Hartwig jako temat główny, którego pre-tekstem jest repertuar znaczeń i funkcji „O” utrwalonych w tradycji literackiej. Wskazane zostają warianty semantyczne „O” w literaturze greckiej i łacińskiej, wywodzące się z podziału na dwie funkcje: zwrotu do adresata i zwrotu do nadadresata. Następnie podany jest zarys procesu autonomizacji „O” względem języków narodowych, w wyniku którego wyraz ten stał się międzynarodowym leksemem języka poetyckiego. Materiał egzemplifikacyjny pochodzi z literatur angielskiej, francuskiej, niemieckiej, polskiej, prowansalskiej i włoskiej.