The Litany in Arts and Cultures, red. Witold Sadowski, Francesco Marsciani, Brepols Publishers, Turnhout 2020.
Artykuły składające się na książkę podejmują w szerokiej panoramie historycznej temat obecności litanijnych modlitw i pieśni w różnych kontekstach religijnych, poczynając od zapisów w językach egipskim, sumeryjskim i hebrajskim, a dochodząc do dzieł chrześcijańskich różnych wyznań. W badaniach tych litania okazuje się gatunkiem długowiecznym, który przez kilka tysiącleci występowania w tradycjach Bliskiego Wschodu i Europy łatwo dostosowywał się do zmiennych okoliczności religijnych i historycznych. Udział badaczy reprezentujących różne dyscypliny (historię liturgii, egiptologię, asyriologię, literaturoznawstwo, muzykologię i etnosemiotykę) pozwala odsłonić eklektyczny charakter litanii, która była nie tylko formą modlitwy obrzędowej, lecz miała także wpływ na porządek społecznych rytuałów, przyswojona przez główne gałęzie sztuki: poezję, sztuki plastyczne i muzykę. Artykuły muzykologiczne w książce dotyczą takich zagadnień, jak sposoby odśpiewywania modlitw sumeryjskich, średniowieczne conducti, litanie w XVI-wiecznej Anglii oraz dzieła polifoniczne wielkich kompozytorów (m.in. Wolfganga Amadeusza Mozarta).
Zawartość tomu:
- Witold Sadowski (University of Warsaw, Poland), Magdalena Kowalska (Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland), Magdalena Maria Kubas (University of Warsaw, Poland), Studies on Litanies in the Past and Present
- Roland Enmarch (University of Liverpool, UK), Litanies in Ancient Egyptian Written Culture
- Uri Gabbay (Hebrew University of Jerusalem, Israel), Litanies in the Sumerian Liturgy of Ancient Mesopotamia: A Typology of a 2,000-Year-Long Transmission History
- Sam Mirelman (SOAS University of London, UK), Performative Aspects of Litanies in Sumerian Liturgical Prayers, According to Selected Late Manuscripts
- Christos G. Karagiannis (University of Athens, Greece), Aspects of Litany in the Old Testament
- Marie-Emmanuelle Torres (Aix Marseille University, CNRS, LA3M, Aix-en-Provence, France), ‘Πολλὰ ἔτη εἰς πολλά’: Some Litanic Practices in Byzantine Imperial Ceremonies?
- Bernard Sawicki OSB (Pontifical Atheaneum of St. Anselm in Rome, Italy), A Litany in the Rule of St. Benedict
- Mary Channen Caldwell (University of Pennsylvania, USA), Litanic Songs for the Virgin: Rhetoric, Repetition, and Marian Refrains in Medieval Latin Song
- Joris Geldhof (Catholic University of Leuven, Belgium), The Litany of Saints of the Easter Vigil in the Roman Rite
- Magnus Williamson (Newcastle University, UK), Singing the Litany in Tudor England, 1544–1555
- Karina Zybina (Paris Londron University of Salzburg, Austria), When Music Takes Over: Sacramental Litanies in the European Music History
- Tiziana Palandrani, Sardinia’s Funerary Lamentations – The Attitos, A Case of Litany?
- Jenny Ponzo (University of Turin, Italy), Francesco Galofaro (University of Turin, CUBE, Bologna, Italy), and Gabriele Marino (University of Turin, Italy), The semiotics of litanies from the Middle Ages to the YouTube era: Interpretative, intersemiotic, and performative issues